ویژگی های بناهای میان راهی و شبکه ی راه های ارتباطی شمال اصفهان در عصر سلجوقی
نویسندگان
چکیده
اصفهان از صدر اسلام نقش مهمّی در تحوّلات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور داشت و در دورههایی از جمله، عصر سلجوقی به عنوان مرکز حکومت برگزیده شد. در عصر سلجوقی، گسترش راههای ارتباطی اصفهان با نواحی دیگرِ به منظور سهولت مبادلات و دسترسی به تمامی قلمرو حکومت ضرورت بیشتری یافت. به تبع آن، بر شمار بناهای خدماتی، نظامی و تجاری میانراهی افزوده شد؛ چنانکه بناهای قدیمی بازسازی و بناهایی نیز از نو ساخته شد. پرسشهای اصلی مقاله این است که تأثیر عوامل جغرافیایی و اقلیمی بر معماری بومی این بناها چگونه است؟ و ارتباط میان این بناها و شبکهی راههای ارتباطی شمال اصفهان چگونه قابل بازسازی است؟ در این مقاله، بناهای میانراهی شمال اصفهان، توصیف و تأثیر عوامل بومشناختی بر مصالح و الگوی معماری آنها تبیین و نحوهی ارتباط آنها با یکدیگر تحلیل شدهاست. سپس بر اساس یافتههای باستانشناسی و منابع تاریخی، شبکهی راههای ارتباطی این ناحیه در دوران سلجوقیان تبیین شدهاست. این محدوده در متون تاریخی با نام ناحیهی «بُرخوار» معرفی شده و از حصار شهر اصفهان تا رشتهکوههای کرکس در شمال را دربر میگرفتهاست. روش گردآوری اطّلاعات، میدانی و اسنادی است و یافتهها به روش توصیف ـ مقایسه ـ تحلیل ارائه شدهاند. در نهایت، چهار بنای میانراهی رباطسلطان، دهچی مورچهخورت، قلعه اتابکی و چالهسیاه کهنه از این دوره معرّفی شده و راههایی که از محل این بناها میگذشته، بازسازی شدهاند. سپس بر اساس وضعیت جغرافیایی، ابعاد و کارکرد فضاهای این چهار بنا، راههای ارتباطی درجهی یک و دو معرّفی شده است.
منابع مشابه
بررسی رابطه ی شبکه های اجتماعی و رفتار انتخاباتی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان
انتخابات به عنوان بارزترین شیوه و تجلی مشارکت، همواره مورد اهتمام نظریهپردازان علوم اجتماعی و سیاسی و نیز به طریق اولی سیاستورزان بوده است. از جمله پرسشهایی که برای هر دو گروه یاد شده از اهمیت مضاعف برخوردار است، تبیین رفتار انتخاباتی مردم و گروههای اجتماعی است. در جمهوری اسلامی ایران نیز مطالعهی رفتار انتخاباتی، بهویژه در دههی اخیر، بهطور جدی در دستور کار پژوهشگران حوزههای ذیربط قرار...
متن کاملتحلیل ترک در تاق های (چفد های) سنتی با تکیه بر بناهای عصر سلجوقی شهر اصفهان
سازه در کنار فرم و عملکرد، بخش مهمی را در بررسی معماری ایفا می نماید. رفتار های سازه ای و تحلیل آن ها نیز در چگونگی آسیب پذیری و مقاومت حائز اهمیت می باشد و این نکته از دید معمار سنتی فراموش نشده است. پژوهشی که در پیش رو است، با این نگرش آغاز گردید که در بین انواع سازه های تاریخی ، پوشش ها مورد بررسی قرار گیرد و در راستای فرآیند روش تحقیق ، با بزرگنمایی بر موضوع ، پژوهش تاق های آهنگ و تویزه(چ...
15 صفحه اولکارکرد و ویژگی های تزیینی تابش بندهای پارچه ای بناهای عصر قاجار( مطالعه موردی: بناهای دولتی تهران)
بهره گیری از تابش بند در معماری ایران تاریخی کهن دارد و ضرورت پیدایش آن قرارگیری بسیاری از نقاط ایران در پهنه اقلیمی گرم و خشک و نیاز به کنترل ورود نور به ساختمان و محافظت از افزایش دمای ناشی از گرمای خورشید در فصول گرم سال بوده است. در دوران قاجار با نمونه ای از تابش بندهای پارچه ای روبرو هستیم که در قالب منسوجاتی تزیینی بر روی نمای ساختمان های گوناگون این دوره نصب شده اند و هدف مقاله حاضر برر...
متن کاملگرایشهای عقیدتی در اصفهان عصر سلجوقی و پیامدهای آن
یکی از مهم ترین خصیصه اجتماعی وفرهنگی قرون میانه اسلامی و عصر سلجوقی، نزاع‌های فرقه‌ای و مجادلات مذهبی بود. با انتخاب اصفهان به عنوان دارالسلطنه سلاجقه بزرگ، این شهر کانون حب و بغض های سیاسی و محل منازعات عقیدتی- مذهبی گردید. این تحقیق به دنبال آن است تا با بیان گرایش های عقیدتی اصفهان عصر سلجوقی، زمینه ها و پیامدهای آن را مورد بررسی قرار دهد. آنچه به دست آمد این که عوامل چندی چون تفکر مذهبی ح...
متن کاملبررسی جایگاه شبکه راه های ارتباطی جنوب غربی دریاچه مازندران با تکیه بر تأسیسات میان راهی دوره اسلامی
موضوع این پایان نامه در حیطه بررسی همه راه های اصلی و فرعی سرزمین گیلان با تاکید بر شاخه ای از راه شاهراه بزرگ خراسان (جاده ابریشم) در حاشیه جنوب غربی دریاچه کاسپین بوده است. که در طی آن بر تمام تاسیسات میان راهی شامل کاروانسراها، پل ها، برج های راهنمایی و قلعه های راهداری و نظامی و موقعیت جغرافیایی آنها پرداخته شده است. علاوه بر این پیشینه جاده ابریشم یا شاهراه خراسان در ایران از هزاره های قبل...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
دو فصلنامه مطالعات هنر بومیناشر: دانشگاه مازندران
ISSN 2476-3756
دوره 1
شماره 2 2014
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023